26 juni 2023 | 1.00 minuten leestijd

Passend onderwijs, wat is dat nu eigenlijk? In Assen zijn twee scholen op dit moment bezig met een heel mooi project wat een goed voorbeeld is van passend onderwijs in de regio. RENN4 en het Dr. Nassau College zijn namelijk bezig met een samenwerkingstraject.

Wat is symbiose?

Leerlingen staan altijd ingeschreven bij een school en volgen daar ook het onderwijs. Maar, soms is het voor een leerling beter om enkele lessen op een andere school te volgen. Twee docenten van het Dr. Nassau College locatie Quintus, Femme Fioole en Peter Kunst, geven elke week één uur les aan leerlingen van RENN4, VSO de Atlas, locatie Epe. Femme geeft Engels en Peter geeft wiskunde. Deze leerlingen krijgen dus van twee scholen onderwijs. Femme en Peter vertellen ons er meer over.

Hoe is het traject tot stand gekomen?

Op locatie Epe van VSO de Atlas werd opgemerkt dat veel havo leerlingen te weinig cognitieve uitdaging hadden. Hieruit ontstond het idee om wiskunde en Engels op vwo-niveau te geven aan havo leerlingen van locatie Epe, die hoogbegaafd zijn. Omdat VSO de Atlas Speciaal voortgezet onderwijs aanbiedt, kunnen leerlingen hier geen vwo-niveau volgen. Hilde Gerrits, orthopedagoog van VSO de Atlas, vertelt dat het een mooi initiatief is, maar dat sommige leerlingen het nog steeds lastig vinden. Ze moeten uit hun bekende bubbel, die bijvoorbeeld bestaat uit hun klaslokaal en klasgenoten. Voor sommige leerlingen is hierdoor de drempel te groot. Daarnaast zou meer uitdaging en passend onderwijs gedurende de hele dag wenselijk zijn om deze leerlingen goed onderwijs te kunnen bieden.

‘Het zou mooi zijn als onze hoogbegaafde leerlingen ook gewoon hun vwo-diploma kunnen halen, ondanks de bijzondere leeromgeving die ze wellicht nodig hebben.’

Hoe ziet zo’n les er dan uit?

Het zijn kleine groepjes leerlingen uit havo 2 en 3 die deze lessen volgen. Femme heeft er ongeveer acht in de les en Peter vijf. Het zijn leerlingen die veel baat hebben bij extra uitdaging. De meeste van hen zijn dan ook hoogbegaafd. De lessen worden gegeven in de gymzaal. Femme en Peter vinden deze ruimte erg fijn, omdat ze merken dat de leerlingen rustig worden van zo’n grote ruimte. Hierdoor kunnen de lessen soms ook een actief onderdeel bevatten. Zo geeft Femme wel eens een ‘lopend dictee’, waarbij de twee leerlingen moeten samenwerken om uiteindelijk het juiste woord op te schrijven. De ene leerling moet naar de kant van het lokaal lopen waar de tekst hangt, en deze onthouden. De andere leerling moet de tekst dan juist opschrijven.

‘Het is het spannendste, maar ook het leukste uur van de week’, zegt Femme. ‘Elke keer is het weer spannend, omdat ik niet weet waar de leerlingen op dat moment behoefte aan hebben. De lessen moeten didactisch heel sterk zijn’.

Ook per vak zijn er nog veel verschillen in hoe zo’n les eruitziet. ‘Bij wiskunde hoor je de hersens kraken terwijl je bij Engels veel meer met spreken en luisteren werkt’, zegt Peter. De sfeer is hierdoor ook erg verschillend bij de twee vakken.

Hoe verschillen deze lessen van de reguliere lessen?

De leervoorbereiding is heel intensief. Er is geen vaste studieplanning. Je moet heel goed weten wat je wilt bereiken in een les en kunt niet vooruit met één opzet voor je les. ‘Soms kom je binnen en denk je: nee, deze les moet ik vandaag echt niet geven!’ Aldus Femme. Elke week is het weer belangrijk om te kijken waar de leerlingen behoefte aan hebben. Dit verschilt echt per dag.

Ook de leermiddelen verschillen van een reguliere les. Het is erg moeilijk om iets te vinden dat genoeg uitdaging bevat voor de leerlingen. Dat vind je niet in de boeken die in een standaard vwo-les gebruikt worden.

‘Ik weet zelf eigenlijk nooit het antwoord op de wiskundige vraagstukken die ik de leerlingen voorleg tijdens de lessen. Naar mijn idee zijn ze meer betrokken als ze ook echt geloven dat zelfs ik er ook niet uitkom, zo blijven ze bezig en gaan ze er echt voor’, aldus Peter.

Wat zou je andere leraren willen meegeven in zo’n traject?

Volgens Peter moet je echt houden van uitdaging: ‘Je moet het erg leuk vinden om jezelf extreem uit te dagen. Je moet superflexibel zijn om te kunnen schakelen met de behoefte van leerlingen die je niet zo goed kent. Wat werkt vandaag?’ Femme daarentegen denkt dat het belangrijk is dat je niet alles te serieus neemt: ‘Probeer de humor en de lol ervan in te zien. Ik vind de lessen vooral ook heel leuk, omdat we goed met elkaar communiceren en het echt een uitdaging met zich meebrengt.’